در باب اینکه چرا خودروسازان بزرگ کشور تا این حد زیان انباشته تولید و به محدوده ورشکستگی ورود میکنند، دلایل مختلفی از سوی فعالان صنعت خودرو و کارشناسان ذکر میشود. از دید اهالی خودروسازی، اصلیترین دلیل زیاندهی هنگفت آنها، قیمتگذاری دستوری است؛ سیاستی که طبق آن، ایرانخودرو و سایپا و پارسخودرو اجازه تعیین خودسرانه قیمت محصولاتشان را ندارند. کارشناسان مسائل دیگری مانند ضعف بهرهوری، تامین نقدینگی پرهزینه و غفلت نسبی از بازار سرمایه را نیز جزو عوامل غوطهور شدن صنعت خودروی کشور در زیان عنوان میکنند. (تشریح این دلایل در گزارش روز گذشته صفحات بورس و کدال «دنیای اقتصاد» آمده است.)
ایران خودرو،سایپا و پارس خودرو؛ فقط یک قدم تا ورشکستگی کامل/ ۳۷۴ همت زیان و بدهی دارند
اما طبق آنچه در صورتهای مالی خودروسازان (منتهی به ۲۹ اسفند) آمده، آنها در مجموع چیزی حدود ۱۳۰هزار میلیارد تومان زیان انباشته را به ثبت رساندهاند. این رقم البته تنها به سه شرکت مادر (ایرانخودرو، سایپا و پارسخودرو) مربوط میشود و اگر زیانهای تلفیقی مربوط به کل گروه را در نظر بگیریم، رقم آن بسیار بالاتر خواهد بود. خودروسازان همچنین چیزی حدود ۲۴۴هزار میلیارد تومان بدهی نیز دارند که تنها متعلق به شرکتهای مادر است. در بین خودروسازان، ایرانخودرو دارای بیشترین زیان انباشته با رقمی حدود ۷۵هزار میلیارد تومان است. در مقایسه با سال ۱۴۰۰، زیان انباشته ایرانخودرو حدود ۷۴درصد رشد را نشان میدهد. سرمایه ثبتشده ایرانخودروییها در بورس، کمی بیش از ۳۰هزار میلیارد تومان است، بنابراین زیان انباشته آنها از دو برابر این سرمایه هم عبور کرده است.
اتفاقا در سال گذشته این شیوه امتحان شد و نفع توأمان خودروسازان و مشتریان را به دنبال داشت. در واقع عرضه خودرو در بورس کالا در مقایسه با دوران حضور قبلی شورای رقابت در قیمتگذاری و اعمال سیستم قرعهکشی، به نفع خودروسازان تمام شد، زیرا به زیاندهی بخشی از تولیدات آنها پایان داد و حتی سود نیز نصیبشان کرد. شیوه فروش خودروها در بورس کالا به این شکل بود که خودروسازان محصولات خود را با نرخی به عنوان «پایه» در این بستر عرضه میکردند و در نهایت خودروها با قیمتی که تحت نظام عرضه و تقاضا تعیین میشد، در اختیار برندگان این حراج قرار میگرفتند.
23302